Świadczenie aktywnie w żłobku. Co powinni wiedzieć rodzice

Od października w ramach programu Aktywny Rodzic wchodzi w życie świadczenia „aktywnie w żłobku”. Przysługuje bez względu na dochody osiągane w rodzinie, a ma zastąpić dotychczasową formę wsparcia dla rodziców i opiekunów znaną jako „żłobkowe”. Oto podstawowe zasady świadczenia „aktywnie w żłobku”.

Aktywnie w żłobku przysługuje jeśli jesteś rodzicem, opiekunem prawnym lub osobą, której sąd powierzył opiekę nad dzieckiem. Świadczenie przysługuje na dzieci, które uczęszczają do żłobka, klubu dziecięcego lub są pod opieką opiekuna dziennego. Jest dofinansowaniem do kosztów opieki na dzieckiem w żłobku lub w podobnych instytucjach. Przysługuje do końca roku szkolnego, w którym dziecko skończy 3 lata, a gdy objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym jest niemożliwe lub utrudnione – do końca roku szkolnego, w którym dziecko kończy 4 lata.

Nie ma początkowego wieku dziecka, od którego przysługiwałoby świadczenie. Warunkiem jest uczęszczanie dziecka do placówki i potwierdzenie tego w rejestrze żłobków albo w wykazie dziennych opiekunów.

Ile wynosi dofinansowanie

Świadczenie przysługuje w wysokości do 1500 złotych miesięcznie na dziecko lub do 1900 złotych miesięcznie – jeżeli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami m.in. konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Świadczenie może być wypłacone w kwocie niw wyższej niż wynosi wysokość opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.

Gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną, kwotę świadczenia ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy świadczenia. Nie może to być więcej niż wysokość przypadającej na danego rodzica miesięcznej opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.

Co istotne od świadczenia nie pobiera się zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składek na ubezpieczenia społeczne, składek na ubezpieczenie zdrowotne. Jednocześnie świadczenie nie podlega egzekucji administracyjnej i komorniczej.

Kto otrzyma pieniądze

Świadczenie aktywnie w żłobku nie jest wypłacane rodzicowi bądź opiekunowi dziecka. ZUS przekaże świadczenie na rachunek bankowy podmiotu, który prowadzi żłobek, klub dziecięcy, zatrudnia dziennego opiekuna lub na konto bankowe dziennego opiekuna prowadzącego działalność na własny rachunek. Pieniądze powinny trafić do odbiorcy do 20 dnia każdego miesiąca za poprzedni miesiąc.

Gdy świadczenie zostało już wypłacone, a w danym miesiącu zmieniła się wysokość opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, różnica jest rozliczana w wypłacie za kolejny miesiąc. Rozliczenie nie wymaga wydania decyzji.

Jakie są formalności

Wniosek o świadczenie aktywnie w żłobku można składać od 1 października br. wyłącznie elektronicznie za pośrednictwem PUE ZUS, przez aplikację mobilną mZUS, korzystając z bankowości elektronicznej (jeśli bank uruchomił taką usługę) oraz w ramach portalu Empatia na portalu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Wniosek o świadczenie aktywnie w żłobku możesz złożyć najwcześniej w dniu, w którym dziecko zacznie uczęszczać do żłobka lub klubu dziecięcego albo trafi pod opiekę dziennego opiekuna.

Jeśli złożysz wniosek w ciągu 2 miesięcy, od kiedy dziecko zaczęło uczęszczać do placówki – prawo do świadczenia uzyskasz od tego dnia, a jeśli zdecydujesz złożyć wniosek w ciągu 3 miesięcy od 1 października 2024 r. (czyli od dnia wejścia w życie ustawy) – prawo do świadczenia uzyskasz od 1 października, o ile są spełnione pozostałe warunki.

Jeśli jesteś opiekunem faktycznym, dołącz do wniosku zaświadczenie sądu opiekuńczego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka – zaświadczenie to musi zawierać datę wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka oraz oświadczenie o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie.

Jeśli z kolei jesteś opiekunem prawnym (czyli wystąpiłeś do sądu o przysposobienie dziecka i sąd powierzył ci opiekę do czasu zakończenia procesu adopcji), dołącz do wniosku orzeczenie sądu opiekuńczego o ustaleniu cię opiekunem prawnym dziecka.