Edukacja szachowa i turnieje na Opolszczyźnie

Szachy, jako królewska gra, zyskują na popularności, szczególnie wśród młodych ludzi. W Opolu odbywają się prestiżowe turnieje, a edukacja szachowa kwitnie dzięki programom ministerialnym i prywatnym inicjatywom. Jakie są wyzwania i perspektywy dla szachów na Opolszczyźnie?

Szachy – królewska gra na nowo

Szachy w ostatnich latach zyskały na popularności, zwłaszcza wśród młodych ludzi. Coraz częściej słyszy się o zajęciach szachowych w szkołach i organizowanych turniejach. W ubiegłym roku w Opolu odbyły się dwa duże turnieje pod nazwą AZS Chess Cup, które przyciągnęły wielu młodych szachistów amatorów, a także światowej sławy arcymistrzów i uczestników z zagranicy. Autorka przybliża, jak Opolszczyzna dynamicznie zmienia się w kontekście turniejów oraz edukacji szachowej.

Historia szachów

Historia szachów wywodzi się z Indii. To tam w III-V wieku naszej ery grano w czaturungę, która wyewoluowała w obecną postać szachów. Pomimo swojego wieku, szachy są bardzo popularne na całym świecie. Noszą również nazwę „królewskiej gry”, co wywodzi się ze średniowiecza – wówczas gra była bardzo często rozgrywana w zamkach i pałacach przez samych królów. Dodatkowego smaczku dodaje fakt, że najważniejszą figurą w szachach jest król. Sama gra nieraz zmieniała swoje zasady, zmieniał się styl mistrzów, aż po obecną formę szachów, gdzie niewątpliwym hegemonem od kilkunastu lat jest Norweg Magnus Carlsen.

Wzrost popularności edukacji szachowej

W ostatnich latach edukacja szachowa zyskała na popularności dzięki premierze serialu „Gambit Królowej”, który przedstawiał historię młodej szachistki dążącej do sukcesu. Wiele osób, zainspirowanych serialem, zaczęło interesować się tym sportem. Jak podaje strona veneoperformance.pl, zapytania o zestawy szachowe na eBay’u wzrosły o 250% po emisji serialu. Na Opolszczyźnie prowadzony jest program ministerialny „Od pionka do hetmana”, dzięki któremu dzieci mogą uczestniczyć w darmowych zajęciach szachowych w swoich szkołach. Nie brakuje również prywatnych szkół szachowych, które organizują kółka szachowe w różnych placówkach.

Stan klubów szachowych na Opolszczyźnie

Pomimo wzrostu zainteresowania szachami, liczba profesjonalnych klubów na Opolszczyźnie w ostatnich latach spadła. Zdecydowany prym wiedzie klub „Strzelec” ze Strzelec Opolskich, który posiada drużynę w I lidze seniorów złożoną z zawodników z całej Polski. W zeszłym roku klub organizował comiesięczne turnieje lokalne oraz duże festiwale raz na kwartał. Silną drużynę w I lidze posiada również „Rodło” Opole, a kluby z Chróścic i Nysy mają swoich reprezentantów w II lidze. Wśród zarejestrowanych członków są również kluby z Prudnika, z Ligoty Dolnej obok Kluczborka, z Brzegu oraz juniorski „Caper” z Kędzierzyna-Koźla. Wiele klubów zostało w ostatnim czasie wyrejestrowanych ze związku z uwagi na brak jakiejkolwiek aktywności (m.in. „Społem” Opole, prężnie działający na początku XXI wieku przy ul. I Maja w Opolu).

Problemy i wyzwania

Spadek zainteresowania grą klubową wiąże się bezpośrednio z brakiem lig wojewódzkich. Kluby z Opolszczyzny mają problem ze znalezieniem terminu, który odpowiadałby wszystkim zawodnikom. Przed pandemią format ligowy był znacznie bardziej popularny, kiedy szachiści spotykali się w jeden weekend w roku, aby rozegrać Drużynowe Mistrzostwa Województwa. Co roku w Strzelcach Opolskich odbywają się Mistrzostwa Opolszczyzny w szachach, gdzie można zdobyć mistrzowskie tytuły zarówno w kategorii mężczyzn, jak i kobiet.

Plany i perspektywy na przyszłość

O rozwój Opolskiego Związku Szachowego na najbliższe lata zapytaliśmy wiceprezesa – Mateusza Hasteroka.

– Pragniemy przywrócić rozgrywki drużynowe, umożliwiając nieoficjalnym drużynom udział w mistrzostwach. W wielu miastach prowadzone są kółka szachowe, lecz działacze nie są zdecydowani na założenie klubu. Wiąże się to z opłatami licencyjnymi oraz członkowskimi do Polskiego Związku Szachowego, lecz nie są to duże kwoty. Chcielibyśmy namówić działaczy z całego województwa, aby sformalizowali swoje koła szachowe, oferując wsparcie związku przy formalnościach.

A co z rozgrywkami dla dzieci? Coraz więcej szkół wprowadza zajęcia szachowe, często znajdując talenty.

– Chcielibyśmy umożliwić rozwój szachowy dzieci przez organizację większej ilości turniejów dla dzieci, aby mogły rywalizować z przeciwnikami z całego województwa. Co roku organizujemy mistrzostwa województwa juniorów oraz mistrzostwa drużynowe, umożliwiając start nieformalnym podmiotom, np. każda szkoła może wystawić swoją reprezentację.

Co roku Opolski Związek Szachowy organizuje również Mistrzostwa Polski Szkół w Pokrzywnej.

– Tak. Co roku Polski Związek Szachowy powierza nam organizację tego turnieju, a zawodnicy z całej Polski zjeżdżają się na tydzień do Pokrzywnej, walcząc o mistrzowskie tytuły. Dodatkowo, we wrześniu tego roku organizujemy Mistrzostwa Polski w szachach błyskawicznych. Jest to bardzo duża impreza na ponad 300 osób oraz ogromne wyzwanie organizacyjne.

W jaki sposób przyciągnąć więcej osób z Opolszczyzny do aktywnej gry w szachy?

– Z pewnością musimy rozwinąć nasze kanały marketingowe. W tym roku powstał fanpage Opolski Związek Szachowy i planujemy wstawiać tam dużo informacji na temat tego, co się na Opolszczyźnie dzieje. Dodatkowo, ciągle funkcjonuje strona ozszach.pl , na której umieszczamy aktualne materiały, lecz jest nieco przestarzała i będziemy chcieli stworzyć nową. Jeżeli ktoś szuka turniejów na Opolszczyźnie, to mogę również polecić kalendarz na stronie chessarbiter, gdzie w prosty sposób można przefiltrować turnieje w danym województwie. Ja osobiście zapraszam do udziału w trzeciej edycji AZS Chess Cup, której jestem organizatorem. Odbędzie się 6 lipca w hali sportowej Toyota Park, a swój udział zapowiedzieli pierwsi arcymistrzowie. Więcej informacji pojawi się niedługo na stronach Akademickiego Związku Sportowego Politechniki Opolskiej.

Podsumowując, szachy na Opolszczyźnie po pandemii wracają na dobre tory. Pomimo spadku liczby profesjonalnych klubów, liczba osób zainteresowanych szachami nieustannie rośnie. Jest też wybór w turniejach – praktycznie w całym województwie coś się dzieje, a zawodnicy aktywnie poszukujący turniejów do gry nie powinni mieć ze znalezieniem żadnego problemu.

Szachy nie tylko rozwijają umiejętności strategiczne, ale także integrują lokalne społeczności. Dzięki zaangażowaniu pasjonatów i wsparciu organizacyjnemu, przyszłość szachów na Opolszczyźnie rysuje się w jasnych barwach. Warto obserwować, jak kolejne inicjatywy będą wpływać na rozwój tej królewskiej gry w regionie.

Opracowała:
Milena Hasterok
Studentka II roku na kierunku Media i Komunikacja w Biznesie
Uniwersytet WSB Merito Opole

Kierunek Media i Komunikacja w Biznesie na Uniwersytecie WSB Merito Opole ma charakter interdyscyplinarny. Na tym unikatowym kierunku poznasz fascynujący świat sztucznej inteligencji i jej praktyczne zastosowania w dziedzinie komunikacji i biznesu. Zgłębisz świat AI, odkryjesz potęgę chatu GPT, nauczysz się tworzyć spersonalizowane modele GPT do automatyzacji procesów. Opanujesz sztukę niezwykłego przekazu medialnego. Wyruszysz w podróż przez stylistykę dziennikarską i kreatywny copywriting oraz poznasz sekrety neurokomunikacji. Odkryjesz wszystkie aspekty komunikacji wizerunkowej, zintegrowanej z nowoczesnymi technologiami. Opanujesz sztukę budowania silnych marek i wizerunków. Poczujesz magię światła reflektorów, uczestnicząc w warsztatach z mikrofonem i kamerą, które otworzą przed Tobą drzwi do świata mediów. Podczas wizyt studyjnych w radiu i telewizji zgłębisz tajniki pracy z wykorzystaniem najnowszych narzędzi i aplikacji. Program przygotowuje do roli lidera w świecie mediów i PR.